Z końcem września br. minął termin na zatwierdzenie sprawozdania finansowego przedłużonym na mocy rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 26 marca 2021 r. w związku z nadal obowiązującym na terenie Polski stanem epidemii. Wydłużenie dotyczy terminów przewidzianych w ustawie z dnia 29 września 1994 r. – o rachunkowości (dalej zwanej „Ustawą o rachunkowości”).
Zgodnie z powyższą regulacją, jednostki, których rok obrotowy jest równy rokowi kalendarzowemu, mogły sporządzić sprawozdanie finansowe za 2020 r. do końca czerwca 2021 r., a jego zatwierdzenia powinny dokonać do końca września 2021 r.
Z uwagi na to, że termin do zatwierdzenia sprawozdania finansowego upłynął, pojawia się pytanie, co zrobić w sytuacji niezatwierdzenia sprawozdania finansowego w terminie i czy podmiotowi, który nie wywiązał się z tego obowiązku, grożą jakieś sankcje z tego tytułu.
Jednostka, której nie udało się zatwierdzić sprawozdania finansowego do końca września 2021 r. nadal ma obowiązek złożenia sprawozdania finansowego do sądu rejestrowego. Złożenie niezatwierdzonego sprawozdania powinno nastąpić w ciągu 15 dni liczonych od dnia, w którym najpóźniej sprawozdanie finansowe powinno być zatwierdzone tj. do 15 października 2021 r. Złożenie niezatwierdzonego sprawozdania finansowego nie zwalnia jednostki z obowiązku zatwierdzenia sprawozdania finansowego i złożenia tak zatwierdzonego sprawozdania finansowego do sądu rejestrowego.
Innymi słowy podmiot, który nie zatwierdził sprawozdania finansowego do 30 września 2021 r. ma obowiązek złożyć takie sprawozdanie dwukrotnie. Za pierwszym razem składa niezatwierdzone sprawozdanie finansowe w ciągu 15 dni od dnia, w którym upłynął termin do złożenia zatwierdzonego sprawozdania finansowego, natomiast za drugim razem ma obowiązek złożyć zatwierdzone sprawozdanie finansowe w ciągu 15 dni, od dnia w którym sprawozdanie to zostało zatwierdzone. Wynika to wprost z art. 69 ust. 2 Ustawy o rachunkowości.
Jakie skutki może nieść za sobą niezatwierdzenia sprawozdania finansowego w terminie?
Jednostka, która nie wywiązała się z obowiązku zatwierdzenia sprawozdania finansowego w terminie musi liczyć się z niemożnością dokonania podziału zysku lub pokrycia strat. Wynika to z art. 53 ust. 3 Ustawy o rachunkowości:
„Podział lub pokrycie wyniku finansowego netto jednostek zobowiązanych, zgodnie z art. 64 ust. 1 Ustawy, do poddania badaniu rocznego sprawozdania finansowego może nastąpić po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego przez organ zatwierdzający, poprzedzonego wyrażeniem przez biegłego rewidenta opinii o tym sprawozdaniu bez zastrzeżeń lub z zastrzeżeniami. Podział lub pokrycie wyniku finansowego netto, dokonany bez spełnienia tego warunku, jest nieważny z mocy prawa”,
a także z ust. 4 Ustawy o rachunkowości:
„Podział lub pokrycie wyniku finansowego netto jednostek niezobowiązanych do poddania badaniu rocznego sprawozdania finansowego może nastąpić po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego przez organ zatwierdzający.”
Jakie są skutki niezłożenia sprawozdania finansowego w terminie?
Wobec podmiotu, który nie złożył sprawozdania finansowego w terminie sąd rejestrowy wszczyna postepowanie przymuszające. Wynika to z art. 24 ust.1 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym, zgodnie z którym, w przypadku stwierdzenia, że wniosek o wpis do raejestru lub dokumenty, których złożenie jest obowiązkowe, nie zostały złożone pomimo upływu terminu, sąd rejestrowy wzywa obowiązanych do ich złożenia – wyznaczając dodatkowy 7-dniowy termin. Jeśli podmiot pomimo wezwania sądu rejestrowego nadal uchyla się od obowiązku, sąd nałoży na obowiązanego grzywnę, którą może ponawiać wielokrotnie w przypadku dalszego uchylania się od złożenia sprawozdania finansowego.
Dodatkowo, zgodnie z art. 25a ww. ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym, w przypadku niezłożenia rocznych sprawozdań finansowych za dwa kolejne lata obrotowe (mimo stosownego wezwania sądu) sąd rejestrowy wszczyna z urzędu postępowanie o rozwiązanie podmiotu wpisanego do rejestru bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego.
Sankcje karne natomiast w związku z niezłożeniem sprawozdań finansowych przewidują przepisy Ustawy o rachunkowości. Niedopełnienie obowiązku złożenia sprawozdania finansowego do sądu rejestrowego jest usankcjonowane karą ograniczenia wolności albo grzywną. Powyższy przepis nie reguluje natomiast wysokości kar. Wysokość grzywien nakładanych na podmiot, który nie spełnił obowiązku sprawozdawczego jest ustalana na podstawie art. 23 kodeksu karnego. Zgodnie z tym przepisem, wymierzając karę grzywny, sąd określa liczbę stawek oraz wysokość jednej stawki dziennej – najniższa liczba stawek wynosi 10, najwyższa – 720, stawka dzienna nie może być niższa od jednej trzydziestej części minimalnego wynagrodzenia ani też przekraczać jej czterystukrotności Ustalając stawkę dzienną, sąd bierze pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe.
Fotografia objęta jest wolną licencją i pochodzi z serwisu Unsplash